Son bir haftada Liderlik üzerine iyi bir motivasyon yakaladığıma inanıyorum. Konu üzerinde vakıfiyetiniz yüksek olsa dahi okuyucuların beğenebileceği ve okuyup kendilerine çıkarım yapabilecekleri bir çerçevede yazmak pek kolay olmadı.
Geçtiğimiz Cuma gününden beri üzerinde yazdığım konular Liderlik 1.0’ın konularıydı. Liderlik dinamikleri veya liderlik yolculuğunun ilk aşaması Hedef Belirleme, Hedef Koyma, Hedefler ile Yönetim, Motivasyon’u yönetmek, Liderlik görevini yerine getirecek kişilerde istenilen 4 liderlik değeri ve liderlik ile sonuç almak için gerekli 5 kişilik özelliğini Yetkilendirme (Empowerment) ve Görevlendirme (Delegation) ile tamamlamak lazım.
Bu serinin son yazısını Yetkilendirme ve Görevlendirmeye ayırıyorum.
Türkiye’de liderlik konusu ve ele alınış biçimi yeni yeni Avrupalı olmaya başladı. Çok iyi hatırlıyorum, 16 sene önce ilk liderlik eğitimimi bir profesörden almıştım ve bir testten sonra hangi hayvan türü ile alakalı olduğumuz ve karakteristik özelliklerimizi bize anlamıştı. O zaman bilgiye aç olduğumuz şirket olarak hem yüklü bir ücret ödemiştik hemde bizler aldığımız bilgi ile yetinmiştik. Şimdi çok komik geliyor. Liderlik türümüzü kaplan, aslan vb varlıklar ile özdeştirmiştik.
Bugün o içeriği eminim hiç bir yere satamazsınız:) Komik kaçar. Eğitimi aldıktan 3 sene sonra Siemens’in uluslar arası ileri düzey lider yetiştirme programına katıldım. 7 modül, 7 farklı ülke ve her modül eğitim 5 iş günü sürmüştü. Bu örneği aradaki farkı anlatabilmek için paylaştım.
Zamanla iş yapa yapa, liderlik iletişimini, atmak istediğiniz liderlik imzasını düşünmeye başlıyorsunuz veya çok uluslu bir şirkette yetkilendirme ve oryantasyon ile kendinizi farklı bir ülkede iş yaparken bulabiliyorsunuz. Bu tür fırsatlarda sizin öğrenmenizi ve gelişiminizi kuvvetlendiriyor. Sizi farklı bir aşamaya taşıyabiliyor.
Yetkilendirme ve Görevlendirme Liderlik 1.0’ın en önemli konusudur.
Kariyer, Satış ve Liderlik Koçluğu verdiğim danışanlarım var. Bazı şirketlerde ki lider seviyesinde ki profesyonellerin iletişim ve davranış biçimleri anlatıldığında şaşırıyorum. Bu yüzden bazı ismi güçlü şirketler yetenek veya organizasyon kaynaklarını tutmakta başarısız kalıyor. Yüksek devinim ile baş etmek zorunda kalıyorlar. Finansal hesapları doğru bir göz ile incelediklerinde organizasyon içerisinde ki yüksek devinimin maliyetini görebilirler.
Türkiye’de şu anda arz talep dengesi şirketler lehine döndüğü için malesef bu tür gelişime açık liderlik yaklaşımlarının ve hiç hoş olmasa da mobing şikayetlerini duymaya devam edeceğiz gibi görünüyor.
İşin doğrusu, organizasyonel liderin çalışanları ile sürekli pozitif bağ kurmak zorunda olduğudur.
Liderin ilk çalışması, görevlendirmeye yönelik plan ile başlar. Oluşturulacak plan dahilinde liderin üzerinde duran veya kendisinden beklenen ama katma değeri düşük aktivitelerin tanımlanmasını içerir. Bu aktiviteler grup içerisinde çalışan profesyonellere dağıtılacak işler anlamına gelir.
Lider, hazırladığı görevlendirme planı doğrultusunda, görevin icra edilebilmesi için gerekli yetkinlik ve beceri gereksinimlerini tanımlar.
Liderler, grubu içerisinde yer alan her çalışanı tanımak, anlamak ile yükümlüdür. Her zaman anlatmaya çalışıyorum. Liderlere organizasyon kaynakları emanet edilir. Emanet edilmesinin amacı, kaynakların geliştirilmesi ve bir sonraki aşamaya taşınmasıdır. Empowerment (yetkilendirme) ile kaynakların geliştirilmesini amaçlanır. Ancak yeterli seviyeye ulaşmış kaynaklar yetkilendirilir. Yetkilendirme, kişiye verilecek bir görevi en iyi şekilde yapabilmesi için doğru beceriler ve yetkinlikler ile donatılması anlamına gelir.
Yetkinlik ve Beceri gelişiminin bir kısmı eğitim ile bir kısmı ise direk olarak liderin mentör ve koçluğu ile sağlanır. Yetkilendirme süreci Liderin koçluk sürecini çalıştırmasını tetikler. Şu an piyasada çok popüler olan “Koç gibi Yönetici” “Yöneticilerde Koçluk Becerileri” tarzı eğitimler liderlere koçluk becerilerini kazandırmaya yönelik eğitimlerdir.
Unutmayın eğitim farkındalık yaratır. Başarı sizin ne kadar içselleştirdiğiniz ile alakalıdır. Yani pratik yapa yapa ilerleme sağlayabilirsiniz veya koçluk becerileriniz de gelişim sağlayabilirsiniz. Eğitimlerin %90 ‘ı ilk 2 gün içerisinde unutulur.
Lider görevlendireceği aktiviteyi veya görev parçasının ne kadarını kendisinin nekadarının eğitim ile sağlanacağını grubunda ki profesyonelleri tanıyarak, deneyimlerini bakarak çıkarmaya çalışır.
Örneğin haftalık raporlama, bu görev liderden beklenebilir ama gerek zaman açısından ve katma değer açısından diğer görevlerine kıyaslandığında düşük olabilir.
Haftalık Raporlama’nın tanımının çıkarılması ile oluşturulacak raporun bir araya getirilmesi için gereken bilgi, beceri, yetkinlikleri lider tanımlar. Kişinin excell bilgisi, makro oluşturabilme kabiliyeti, SAP sorgulama yapabilme becerisi aranan özellikler arasında olabilir.
Kişinin SAP sorgulaması bilmediğini varsayarsak, SAP ‘den veya bir partnerinden alınacak eğitim ile bu açık kapatılmış olabilir veya şirket içerisinde ki en yetkin kaynaktan destek istenerek bu bilgi açığının tamamlanması sağlanabilir. Bilgi açığı tamamlandıktan sonraki aşama liderin tanımladığı işi görevlendireceği kişiye adım adım anlatması, tarif etmesi ve kontrol etmesi olacaktır. Gelişim bu süreç ile sağlıklı bir şekilde ilerleyebilir.
Liderlik 1.0’a yönelik yazdığım yazıları sırası ile sizler ile paylaşıyorum. Bu yazım ile Liderlik 1.0’ı konularını, uygulama alanlarını geride bırakmış oluyoruz.
Liderlik 1.0 a yönelik daha önceki yazılarım,
1- Liderlik yolculuğuna hazırmısınız ? Hayaller ile Hedefleme arasında ki ilişkiyi anlatan yazım.
2- Hedefler ile Yönetim ve Hedefler ile Yönetimin Dinamikleri, Hedef-Zaman ve Öncelikler arasında ki ilişkiyi anlatan yazım.
3- Liderler için Yüksek Motivasyonun Dinamikleri, Hedef ve Motivasyon arasında ki ilişkiyi tanımlayan yazım.
4- Liderlik Dinamikleri, Liderlik Değerlerine Kısa Bir Bakış, Liderlerin Liderlik özelliklerini ortaya çıkaran 4 kutsal liderlik değerinin tanıtımı.
5- Liderlik Dinamikleri, Liderlerde Gözlenen Ortak Kişilik Özellikleri, Liderlik organizasyonlarda ve kişisel yaşamda sonuç alma ile alakalıdır. Sonuç alan liderlerin ortak özellikleri.
Herkese İyi bir Hafta Sonu Dilerim.
Can Büyükalkan
canbuyukalkan@gmail.com