Gerek networking platformlarında tanıştığım binlerce profesyonel çalışan arkadaş, gerek liderlik ve yöneticilik süreçlerinde tanıştığım, işe alım süreçlerinde iş görüşmelerini yaptığım profesyoneller ve beraber çalışma fırsatı bulduğum binin üzerinde profesyonel ile geleceğe yönelik ve kariyer üzerine gerçekleştirdiğimiz danışmanlık veya sohbet toplantılarında sorduğum son soru ve en önemli soru Plan B niz nedir oldu ve oluyor.
Plan A, profesyonel yaşam ve kariyer mücadelesi ise Plan B ne olabilir? İş arama sürecinde olan bir profesyonelin Plan B’si nedir? Sanırım %95 in üzerinde profesyonel bu soruya hazırlıklı değil. Yüzde 5 ‘in de hep ilginç cevapları oldu. Bu benim içinde öğretici bir süreç oldu. Bu öğrendiklerimi ve aslında çalışan profesyoneller olarak yaşamın getirilerine ne kadar hazırlıksız olduğumuzuda gözlemleme şansım oldu.
Plan B niz en az eğer şu anda çalışıyorsanız Plan A kadar önemlidir.
2008 küresel krizini lütfen hatırlayalım.
Ülkelerin ekonomileri çöktü.
Ülkelerin bankacılık sistemleri çöktü ve bankalar battı.
Küresel şirketler ardından yerel şirketler Milyonlarca insanı işlerinden çıkarttılar. Dünya çapında işten çıkarılanların bir İstanbul nüfusuna denk olduğunu yani 16 milyon insandan fazla olduğunu tahmin ediyorlar. Peki giden işler veya buharlaşan işler geri geldi mi? Hayır gelmedi. Diğer bir değiş ile dünya çapında 16 milyon sürekli işsiz yaratıldı.
Ekonomik kriz süreci hala devam ediyor. Küresel kriz henüz sona ermiş değil Avrupa bölgesinde yeni yeni toparlanmalar ve sinyaller geliyor. Borsaların olumlu haberleri satın aldıklarına bakmayın. Henüz küresel düzeyde hiçbir taş yerine oturmadı.
Sadece Ekonomik ve Krüsel krizler ile mi uğraşıyoruz? Hayır!
Teknoloji ve Verimlilik şirketler ve bireyler için çok önemli. Verim yaratan teknolojiler üzerinde duruluyor, geliştiriliyor ve yeni iş modelleri ile ekonomi’ye, pazara entegre ediliyor. Gelişen ve gelişmeye devam eden teknoloji bugün var olan istihdamı buharlaştırıyor.
Bunun yanında ülkelerin ve ekonomilerin kendi sorunları var. Türkiye seçimden çıktı haber programlarında yeniden seçim konuşulmaya başlandı. Hangi şirket çıkıp ciddi yatırım yapacak veya hangi şirketler gelip Türkiye’ye yatırım yapacak ve istihdamı destekleyecek?
Şu an üniversite mezunu işsizlik en üst seiyesindedir. Yüzde vermek istemiyorum ama moral bozucu seviyede olduğunu söyleyebilirim.
Dün Genel Müdür bir arkadaşım ile sohbet ettik. Kriz bütçesi hazırladıklarını söyledi. Başka bir Genel Müdür arkadaşım harcamaları neredeyse 0’a indirdiklerini belirtti. Bu bilgiler büyüme yok anlamına geliyor. Tabiki bütün bir Pazar için konuşamam ama hatırı sayılır şirketlerin liderleri oldukları için en azından bilişim ve teknoloji sektörlerinde bir durağanlık olacağa benziyor.
Uzun lafın kısası profesyonel olarak çalışıyor isek bizden kaynaklanmayan ama hayatımızı olumsuz etkileyebilecek önümüzde çok problem var.
Plan B her profesyonel çalışan için gerekli ve önemli bir düşünce çalışması ve mümkün ise eylem alanı olmalıdır.
Bundan 8 ay önce danışanlarıma iş arama sürecine girdiklerinde bu sürecin şans faktörü ile 3-6 ay arasında tamamlanabileceğini belirtiyordum. ( bugün iş arama sürecine başlamış bir kişi için bir zaman tahmininde bulunamıyorum.)
Öyle bir döneme girdiğimizi düşünüyorum ki, çalışan çalıştığı ortamdan veya şirketten veya içerisinde bulunduğu sektörden büyük bir yüzde ile mutsuz. Dışarıda iş arayışında olan iş bulamamaktan mutsuz. (İş bulamamak diye yazarak aslında beklentileri doğrultusunda bir iş bulamamaktan bahsediyorum.).
Çalışma dünyasında ve onun eko sisteminde gözlemlediğim kadarı ile mutsuzluk hakim.
Her geçen gün iş ile ilgili ortamların değiştiği, zorlaştığı ve bildiğimiz veya bilinen kuralların geçerliliğini yitirmeye başladığı bir Dünya’da alternatif bir plan olmadan yaşamın zorlukları daha da artacaktır.
Plan B’niz nedir? Bunu lütfen düşünün. Kendi geleceğiniz için.
Yazımın başında bahsetmiştim mülakat veya sohbet ortamlarında çalışan profesyonelin %95 inin bir alternatifi yok. İşler istendiği gibi gitmediğinde ve olmadığında veya beklenenden uzun sürdüğünde bizim ekonomik yapımız veya dayanma gücümüz yıpranıyor. Birikimlerimiz veya gelecek için rezervlerimizden kendimizce doğru işi bulmak için harcıyoruz. Bazı çalışan arkadaşlarda bunu gözlemliyorum. Doğru işi bulmak için finansal dayanma güçlerini sonuna kadar zorluyorlar. Ve yeni bir iş bulduklarında yaşama neredeyse 0 dan başlıyorlar.
Döngü aslında traji komik bir durum alıyor.
Plan B’si olan kişilerin yanıtları biraz daha farklı oluyor.
Mesela görüşmelerde aldığım notlara bakıyorum,
Bir arkadaşımız, elma bahçesi alarak başlattığı işini her yıl küçük küçük alımlar yaparak 50 dönüm üzerinde elma üreticisi olmuş.
Başka bir arkadaşımız, Zeytin yağı işini araştırmış, ve farklı bölgelerde zeytinlikler alarak işine başlamış.
Bir başka arkadaşım, wellness sektörü geliştiği için, gıda takviyesi işine girmiş ve distribütörlük almış.
Bir başka arkadaşım Franchise getirmiş, 7 min workout plan adı altında ve fitness koçluk klübü kurmaya başlamış.
Bir başka arkadaşım İtalyan bir firmanın Türkiye distribütörlüğünü alarak üretim teknolojilerini kullanarak ufak bir atölye açmış. Merakı ve hobisi onu sürüklemiş.
Bir başka arkadaşım tahta oyuncak atölyesi oluşturmuş ve tahta oyuncak üretimine girmiş.
Başka bir arkadaşım, emlak franchise’ı almış ve eşi ile birlikte emlak işi yapıyor.
Başka bir arkadaşım küçük bir atölye açarak, evde otantik yöntemler ile kağıt üretimine geçmiş.
Başka bir arkadaşım bir Internet Affiliate anlaşması yaparak, Internet temelli bir ürün grubunun marketing’ini gerçekleştirmeye başlamış.
Duyduğum Plan B yaklaşımları ile büyümeye başlamış dolayısı ile getirileri yavaş yavaş artmaya başlamış veya işlerini sadece kendilerinden ibaret kılan kişilerde küçük gelirler olarak ilerliyor ama işlerini kendilerinden bağımsız hale getirmek için çalışan arkadaşlar ivmelenen gelirler kazanabiliyor.
Plan B’nin amacı da burada önem arz ediyor.
Eğer PlanB niz yaşamı idame ettirmek üzerine kurulu olacak ise o zaman sadece sizin becerileriniz doğrultusunda ve yetkinliklerinize uygun bir yatırım ile başlamanız ve kazancınızın da sadece sizin zamanınız ile doğru orantılı olması doğal.
Eğer Plan B küçük yatırımlar ile zaman içerisinde sizden başlayacak ticarette başka kişileride içerisine çekerek büyüyor ise o zaman geliriniz de sizden bağımsız ivmelenerek artacak anlamını taşır.
Yazar olarak Robert Kiysak’yi bilenleriniz vardır belki Rich Dad Poor Dad kitabının yazarı ve Operah Show a katılmış usta bir yazar. Türkçesi Zengin Baba Fakir Baba. Kitabı 20 Milyonun üzerinde satmıştır. Okumanızı kesinlikle tavsiye ederim. Zenginlerin nasıl zengin olabildiğine dair farklı bir bakış açısı ortaya koymuştur.
Aynı temayı ele almadan farklı bir benzerlik Randy Gage’in kitabında yer alıyor. Risky is the New Safe, The rules have changed. Risk yeni Güveli alan, oyunun kuralları değişiyor. DNR kitapçılarda bulabilirsiniz.
İki kitabıda okumanızı tavsiye ederim.
Zenginlik algısı vizyon yani görüş açısı ile doğru orantılıdır. Eğer yaşamınız boyunca sabit bir işte çalışmış ve kurgunuz yaşamı idame ettirmeye yönelik olmuş ise, sahip olduğunuz düşünce yapısı ile kendi yaşam kalitenizi arttırmanız pek mümkün değil. Şimdi Türkiye’yi ele alalım. Türkiye’nin ortalama gelir düzeyinin aylık 1200 Tl olduğunu iddaa eden bir sunum dinledim. Hadi 1200 olmasında 1500 olsun. Ve toplumun çok büyük bölümünün bu sınırda yaşadığını düşünür isek, hali ile ülke olarak nasıl ve neden bu kadar çok büyük borç batağı içerisinde olduğumuzu da anlayabiliriz bence. O zaman bütün çıkar yol var olan durumu idare ettirmekte. Böyle bir ruh halindeyken insan nasıl daha fazla gelir elde etmeyi ve Plan B için yatırım yapabilir ki?
Plan B nasıl olmalı?
Bana göre Plan B’nizin iki temel dayanağı olmalı.
LMI (Leadership Management International) franchise’ı nı Türkiye’ye getirdiğim zaman. İlk öğretileri “Rule of Multiplication” “Katlmanın kuralı olmuştu”
Dolayısı ile Plan B Katlamanın kuralını yansıtabilmeli.
Yukarıda kişilerin B Planlarından Katlamanın Kuralına Uyanarı tanımlayalım,
Elma Bahçesi, elma her sene mahsül verir. Alanınızı ne kadar çok genişletirseniz üretiminiz sizden bağımsız olarak artar.
Zeytin benzer bir yapıdadır. Üretilen mahsül sizden bağımsız gelişir ve ürünleşir. Siz toplarsınız ve daha sonra ticaretini yaparsınız.
Elde kağıt üretimi, özel bir teknik ile sizden başka insanların bu metod ile üretim yaptığı bir ortamda işiniz ekleyeceğiniz her insan ile kapasitenizin dolayısı ile gelirinizin artmasını sağlar.
Francise işi başka kişilerin yapılan işe ilgi duyması ile büyür, gelişir ve bağımsızlaşır.
İkinci temel prensip işinizin sizden bağımsız hale gelmesidir.
Katlamanın kuralını kullanarak işinizi kendinizden bağımsız hale getirebiliyoriseniz siz gelirinizi katlamalı olarak arttırabiliyorsunuz demektir.
Internet üzerinden Affiliate anlaşması yapan arkadaşımıza baktığımızda, kendisi bir kişi olarak ürünleri internet üzerinden boş zamanlarında promote etmeye başlamışken, kendisi gibi ürünleri promote etmek isten kişiler ile affiliate çerçe anlaşması yaparak 10 kişi ile promosyonuna devam etmektedir. 10 birim bireysel efor ile satabilirken, 10 kişilik ekip ile 100 birim satma kabiliyetine gelmiş, kendisi promosyonunu yapmasa dahi ekibi kendileri için çalıştıklarından ve promosyon yaptıklarından Pasif gelir elde etmeye hak kazanmıştır.
Plan B’nin sizi özgürleştirmesine veya özgürleştirebilecek bir fırsat olmasına dikkat edin. Sizden başlıyacak bir ticaretin sizin eforlarınızdan sonra başkaları tarafından sahiplenilmesi zaman içerisinde gelir seviyenizi ve sizden bağımsız gelişmesine olanak vermesi gerçek anlamda pasif gelir oluşumunuza destek verir.
Son örneği Blog üzerinden vererek, bazı kavramların daha çok anlaşılmasını sağlayacağımı umuyorum.
Blog, içerisinde belli yazıların, görsellerin, video ların olduğu bir bilgi kaynağıdır diye düşünebiliriz. Blog yazarı, yazısını görsellerini ve video sunu hazırlayarak okuyucuları ile buluşturur. Bloğun etkisi, yazılan yazının indexlenmesinden dolayı oluşur. Örneğin bir gazetede ki yazı, ertesi günü gazete içerisinde yer almaz, yerini yeni bir yazı ile değiştirir. Blog ise sitenizin aktifliği kadar ömrü vardır ve portansiyel olarak sınırsız görüntülenme yapılabilir.
Örneğin ben bugün bu yazımı hazırladım ve sizler ile paylaştım. Benim yazım binlerce kişi tarafıdan görüntülenecek ve benden bağımsız görüntülenecek. Hem katlamanın kuralı çalışıyor olacak hemde sizden bağımsız hareket edecek. Siz uyuduğunuz da dahi birileri gelip onu okuyacak…
Kitap satışınıda buna benzetebiliriz. Bir yazar ortaya bir eser çıkartır ve eseri 10 binlerce satar. Katlamanın kuralı ve sizden bağımsız ürününüzün alınıp tüketilmesi konseptidir.
Plan B final olarak pasif gelir için veya pasif gelir amaçlı kurgulanmalıdır. Tahmin ediyorum pasif gelir nedir diye soruyorsunuz? Eğer bir eviniz varsa ve o kirada ise, evinizin getirisi pasif gelirdir. Eğer bir işiniz var ve sizden bağımsız ilerliyor ise bu pasif gelir kavramına girer. Kişinin emeği karşılığı elde ettiği gelir aktif gelirdir.
Yaşamda pasif gelirini elde etmiş kişiler gerçek anlamda Özgür ve Hayatın tadını doyasıya çıkarıyor. Bunu başarmış tanıdığım kişilerin yaşamları ile profesyonel çalışanların yaşamlarını kıyaslayamam.
Umarım bu yazdıklarım sizlere Plan B oluştumanız konusunda bir ilham kaynağı olmuştur.
Plan B konusunda görüşmek isterseniz veya fikirlerinizi değerlendirmek isterseniz bana
canbuyukalkan@gmail.com adresimden ulaşabilirsiniz.