Bir iş arama süreci kendi içerisinde birkaç aşamadan oluşur.
Bu aşamalar kısaca CV Hazırlanması, İŞ Başvuru Stratejisi ve İş Başvurusu, Mülakata davet ve Mülakat aşaması, İş Teklifi Aşaması ve Mutlu son.
Bu sürecin bütünü önemlidir.
Eğer bir iş yerinden teklif almışsanız, yukarıda ki aşamaları doğru bir şekilde uygulamışsınız demektir.
Bugünün amacı Mülakat ve Mülakat Süreçlerinde neden başarısız olduğumuzu incelemeye devam etmek.
Mülakat Süreci birbirine entegre 4 aşamadan oluşan bir süreçtir.
Sürecin ilk bölümünü uyumlanma olarak yorumlamıştım.
İkinci Bölüm sözün size teslim edileceği ve kariyer gelişiminize CVniz çerçevesinde ortaya koyacağınız etkili kişisel sunum. Kısaca bu bölümün ismi kariyer hikayeniz.
İşe alım uzmanı, yöneticisi veya sizin ile görüşen profesyonel uyumlanma aşamasından sonra bu bölüme girişinizi, çok büyük bir olasılıkla (bize, bana kısaca kendinizden bahsedermisiniz, kariyer gelişiminizi anlatırmısınız gibi sorular ile süreci başlatır).
Bana biraz kendinizden bahsedermisiniz?
Size mülakat süresince verilmiş en önemli bölümdür.
Alın size kısıtlı ama sadece size odaklandığım bir süre diye işe alımcı, sizi dinlemek, anlamak ve yorumlamak için dedike, dikkatli, algıları açık bir şekilde odaklanıyor.
Mülakata katılım sağlayan aday için bu durum ya korkutucudur kimi için ise inanılmaz bir fırsattır.
Yaklaşık 10 dk kariyer hikayemi anlatacağım bir dönem. Gördüğünüz gibi iki farklı ruh hali ve iki farklı bakış sürecidir.
Bazı adaylar için kendilerini anlatmak neden bilmiyorum ama 1000 kişinin önüne çıkıp konuşmak gibi geliyor.
Bazı adaylar çok doğal bir şekilde bu sürece giriş sağlıyor. Bazı adaylar ise çalışarak hazırlanıyorlar.
Sizden kariyer gelişiminizden ve çalışma döneminizen bahsettiğiniz bu önemli bölüm işe alımcıya göre 2 şekilde ilerler ama her ilerleyiş bir kronolojik akış ve takip içermelidir.
Sizi dinlemeye, tanımaya ayrılmış bütün ışıkların üzerinize döndüğü bu an geçmişten bugüne veya bugünden geçmişe doğru bir akışı içermelidir.
Bu aşama işe alımcıya, mülakatçıya göre değişim göstermektedir.
Adaylar nerede hata yapar? Bu aşamada adaylar,
a) Hazırladıkları CV yi yeterince çalışmadıkları için mülakatı yapan kişinin takip edemeyeceği şekilde bütünlük sağlamadan anlatırlar.
b) Mülakatı yapan, sizden sondan başa doğru bir akış istemiş olabilir, aynı CV nizin akışı şekli gibi, mülakatı yapan aslında bunu adayın rahatlığı için ister ama genelde hazırlanma yöntemi kariyer hikayenizi en başından başlayıp en sona doğru getirmiş olmanızdır. Dolayısı ile hazırlıksız veya tersine çalışmış aday için bu durum kolay kolay düzeltilemez. Anlatım esnasında kopukluklar ve kesintiler oluşur. Bu durum sizi başarısız kılar.
c) Aday konuşmayı çok seviyordur ve zaman yönetimi yapamaz, bu durumda mülakatı yapan kişi sizi dayanabildiği ölçüde sizi dinler daha sonra alması gereken notları tamamlamak için aktif soru yöneltmeye başlayarak, sizin hızlanmanızı sağlamaya çalışır. Çok konuşmayı seven adaylar veya kendilerini rahatlatmak için çok konuşmayı tercih eden adaylar mülakat sürecini zaman yönetimi yapamadıkları için başarısız geçirirler.
d) Size verilen ve size odaklanılmış zaman içerisinde aday anlatım yapacağı kendisi ile ilgili bölümü, kişisel gelişimi, yaptığı işler, üstlendiği sorumluluklar, başarıları, içerisinde yer aldığı veya sorumluluğunda ki projeler gibi bir akıştan şirket içerisinde başına gelmiş negatif olaylar, etkileri ve sonuçları üzerine odaklar. Örneğin, işe başladığım zaman her şey çok güzeldi. Yöneticimi çok seviyordum, daha sonra yöneticim işten ayrıldı, yeni yönetici geldi ve birbirimize uyum sağlayamadık, benden beklentiler değişti, iş tanımıma uymayan görevler vermeye başladı ve … bu tür olay ve etkileşimlerin duygusal olarak yansıtılması doğru değildir. Kaybettirir. Bunun yerinde çalışırken karşınıza çıkan işe yönelik zorluklar, kısıtlar ve bu tür olayların altından nasıl kalktığını anlatmanız daha makbuldür.
Düşündüğünüzde aslında kendinizi anlatıyorsunuz.
Kendi kişisel gelişim yolculuğunuzu, profesyonel deneyimlerinizi, kar zarar ölçeklerinde ki duruşunuzu, iş kazanmada ki başarınızı, yeni iş geliştirmede ki yaratıcılığınızı, sunduğunuz hizmet portfoyünüzü, başarılı satın alma operasyonlarınızı, operasyonlarda maliyet düşürücü yaklaşımlarınızı, ekip yönetiminizi, takım kurma başarınızı vb…
Ne yazık ki, çoğu aday gittikleri bir tatili, sinema deneyimini, tiyatroyu, kullandıkları telefonu, uygulamaları kendilerinden çok daha iyi anlatabiliyor.
Kişinin kendi yaşadığı iş deneyimi anlatması çok zor bir süreç oluyor.
Bunun birkaç sebebi var.
Bence en önemli sebep, iş görüşmelerinin, mülakatların profesyonel yaşam içerisinde az sayıda gerçekleşmesi, dolayısı ile aday bunun önemini ya algılamıyor veya anladığı zaman nasıl çalışacağını, hazırlanacağını bilmiyor veya kaçmaya ötelemeye çalışıyor.
Ne zaman çok istenilen bir fırsat oluştuğunda ve işsiz bir şekilde iş arama süreci başladığında bu önemli aşamanın çalışılarak gelişim sağlanması gerektiği ortaya çıkıyor.
Kişinin kendisini anlatması yeterli değil. Bu kazandırmıyor. Bu anlatım içerisinde samimiyet ve etkili kişisel sunum sizi başarıya veya diğer kendisini anlatan adaylar arasından sıyrılmanızı, olumlu algı ve izlenim oluşturma sürecinizi destekliyor.
Çok uluslu şirketlerde işe kabul edilme en az 3-4 mülakat sürecine dayanıyor. Bu şu anlama geliyor. Siz kendiniz ile ilgili oluşturduğunuz kariyer hikayesini, zamanınızı yöneterek, birkaç bölümü ayırarak, içselleştirerek, mülakatı yapanın görevine yönelik hazırlamalısınız.
Kariyer hikayesinin çekiciliğini etkili kişisel sunum belirler. Bu yazımda etkili kişisel sunum’un olmazsa olmaz öğrenim ve pratik gerektiren bölümlerine girmeyeceğim.
Hazırlayacağınız size yönelik içerik veya kariyer hikayeniz, holistik bir duruş sergilemeli, bu iş, görev ve sorumluluk, işe ve iş yerine uyum, iş yeri kültürüne uyum, başarı, liderlik özellikleri, verimli çalışma alışkanlıkları, müşteri ilişkileri gibi bölümleri içerisinde barındırmalı.
Hikayenizin kahramanı ve anlatanı sizsiniz.
Herkese kariyerinde başarılı bir hafta dilerim.
Can Büyükalkan
canbuyukalkan@gmail.com